“What is that?” Ne Demek? — İngilizce Sorgunun Tarihi, Kullanımı ve Güncel Tartışmalar
İngilizcede günlük konuşmanın en temel yapı taşlarından biri olan “What is that?” ifadesi, hem dil öğrenenler hem de ana dili İngilizce olan kişiler için açık, direkt ve oldukça fonksiyonel bir soru cümlesidir. Bu yazıda bu ifadenin ne anlama geldiğini, tarihsel arka planını, dilbilgisel yapısını ve günümüzde bu tür temel ifadeler üzerine yapılan akademik tartışmaları ele alarak, hem anlamını hem de nasıl kullanıldığını daha derinlemesine irdeleyeceğiz.
Temel Anlam ve Günlük Kullanım
“What is that?” ifadesi, Türkçeye “O nedir?”, “Bu ne?” ya da “Şu ne (şey)?” biçiminde çevrilebilir. Konuşmacı, uzakta ya da önceki cümlede bahsi geçen bir nesne, durum ya da olguyu tanımlamak; kimliğini, niteliğini ya da ne olduğunu öğrenmek istediğinde bu soruyu kullanır. ([İngilizcede Ne Demek][1])
Örnekler:
– “What is that sound?” — “O ses ne?”
– “What is that thing on your desk?” — “Masandaki o şey nedir?” ([Sorumatik][2])
Bu soru, hem günlük konuşmalarda hem de resmi ya da gayriresmi bağlamlarda gayet doğal bir biçimde kullanılabilir. ([İngilizcede Ne Demek][1])
Tarihsel ve Dilbilimsel Arka Plan
İngilizce soru cümlelerinin kökenine bakıldığında, “what”, “is” ve “that” kelimelerinin kökleri ayrı ayrı izlenebilir. “What”, “ne / hangi / nasıl” anlamlarına gelen temel bir soru zamiridir. ([Glosbe][3]) “Is” ise “be / olmak” fiilinin şimdiki zaman üçüncü tekil şahıs hâlidir. “That” ise “o / şu / bahsi geçen” anlamını taşır. Bu üç kelime bir araya geldiğinde, “What is that?” hem sözlü hem yazılı İngilizcede nesne, durum veya olgu hakkında merak ifade eden en yaygın soru kalıplarından biridir. ([Goong][4])
Dilbilim açısından bakıldığında, bu ifade bir cümledir; çünkü özne (“that”) zamir veya işaret zamiri ile belirtilmiştir, yüklem “is”’tir ve “what” ise soru zamiridir. Bu yapı, İngilizcede ters sıralı (inverted) soru modeline örnektir: normal cümlede “That is something.” derken, soru hâlinde “What is that?” şeklinde özne‑yüklem sırası yer değiştirir.
Gramer Bağlamında: Kelime Grupları, Cümle ve Söz Dizimi
Dilbilim literatüründe “phrase” (kelime grubu / öbek) ve “clause” (cümlecik) arasındaki fark önemlidir. Bir “phrase”, baş sözcük (head‑word) + yardımcı sözcüklerden oluşan, ancak özne + yüklem içermeyen, tek başına tam bir düşünce ifade etmeyen kelime grubudur. ([Grammar Monster][5])
Buna karşılık “What is that?” bir cümledir; çünkü hem yüklem (is), hem de zamir (that) gibi ögeler içerir. Yani bu ifade, tek başına anlamlı ve tamamlanmış bir soru oluşturur.
“Phrase” terimiyle karıştırılmamalıdır; çünkü “What is that” gibi cümleler, kelime gruplarından (phrases) daha karmaşık bir yapıya sahiptir. ([EnglishClub.com][6])
Modern Kullanım ve Akademik Tartışmalar
Günümüzde dil eğitimi, iletişimsel yaklaşım (communicative approach) çerçevesinde, bu tür temel soru kalıplarını hem başlangıç seviyesindeki öğrenciler için hem de günlük pratikte kullanımı için teşvik eder. “What is that?” gibi ifadeler, öğrenenin hem anlamayı hem de ifade etmeyi doğrudan deneyimlemesine imkan tanır.
Bununla birlikte bazı dilbilimciler, tek kelimeyle ya da basit kalıplarla sınırlı kalmanın, dili gerçek akıcılık ve bağlam bilgisiyle öğrenme sürecini kısıtlayabileceğini öne sürer. Yani, “What is that?” gibi yapılar faydalı olsa da, dili anlayış ve bağlam zenginliği ile kullanabilmek için daha karmaşık cümleler, bağlaçlar, anlam bütünlüğü gibi unsurların da öğrenilmesi gereklidir. Bu tartışma, iletişimsel yaklaşım ile yapı‑gramatik (formal grammar) eksenli öğretim metotları arasındaki farkı gündeme getirir.
Ayrıca, “that” yerine “this”, “those”, “these” gibi işaret zamirlerinin kullanımındaki bağlama duyarlılık; zamir‑özne uyumu; soru tonlaması gibi incelikler, modern dil öğretiminde ve teorik dilbilimde üzerinde durulan konulardır. Bu da “nihai doğru kalıp yoktur, ama bağlam ve kullanım önemlidir” görüşünü güçlendirir.
Neden Temel Soru Kalıpları Önemli?
– Bu tür ifadeler, dil öğrenmeye yeni başlayanlar için kolay kavranabilir ve pratik yapmaya uygundur.
– Günlük iletişimde ihtiyaç duyulan netlik ve sadeliği sağlar.
– Dilbilgisel yapıları anlamak: soru‑cevap, öznellik, nesnellik gibi temel dil kavramlarını yerleştirme açısından faydalıdır.
– İletişimin temeli: merak etme, anlama isteme, bilgi alma — dili canlı, dinamik ve fonksiyonel kılar.
Sizin İçin Birkaç Düşündürme Sorusu
– Dili öğrenirken yalnızca basit kalıplara mı odaklandınız, yoksa bağlam ve karmaşıklığa da yer verdiniz mi?
– “What is that?” gibi temel sorular, sizin dil öğrenim sürecinizde ne kadar yer kapladı?
– Günlük hayatta ya da seyahat, okul, iş gibi durumlarda bu tür soruları kullanırken ne kadar rahat hissediyorsunuz?
– Daha karmaşık ifadeleri öğrenmeye geçerken önceliğiniz ne olmalı: söyleyebilmek mi, anlayabilmek mi?
Sonuç
“What is that?” — küçük ama güçlü bir soru. Sadece “O nedir?” demek değil; merak etmek, anlamak, tanımlamak için basit ama etkili bir kapı. Bu ifade, hem dil öğreniminin temeli hem de gündelik iletişimin parçası. Ama asıl önemlisi, dilin yapısını kavramak ve ilerletmek için bir başlangıç noktası oluşturması.
Dilin temellerinden başlayarak, bağlam, kullanım, gramer ve iletişimsel yetkinlik ile ilerlemeniz; sizi hem daha kendinden emin bir dil kullanıcısı yapar hem de İngilizceyi bir araç olarak değil, canlı bir iletişim biçimi olarak deneyimlemenize yardımcı olur.
[1]: “İngilizcede What is that Ne Demek? – İngilizcede Ne Demek”
[2]: “What is that ne demek – Sorumatik”
[3]: “what Türkçe diline çeviri, sözlük İngilizce – Türkçe | Glosbe”
[4]: “what is that Ne demek | Goong.com – Yeni Nesil Sözlük”
[5]: “Phrase: Definition and Examples – Grammar Monster”
[6]: “Phrases | Learn English”